Τα ειδικά χαρακτηριστικά της Ευρωπαϊκής Αγοράς Εργασίας, στο τέλος του 20ου αιώνα, καθιστούν επιτακτική την ανάγκη αξιοποίησης των νέων ευκαιριών αλλά και δυνατοτήτων που προσφέρονται με τη διάδοση των Τεχνολογιών της Τηλεματικής. Ειδικότερα ο Τομέας των Υπηρεσιών ο οποίος σήμερα καταλαμβάνει περίπου το 65% της Οικονομίας σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, είναι εκείνος που αυξάνεται με τον μεγαλύτερο ρυθμό τα τελευταία χρόνια, δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας και νέες ειδικότητες. Προβλέπεται ότι το έτος 2000 θα υπάρχουν περί τα 100 εκατομμύρια χρήστες στο Internet και περί τα
4 εκατομμύρια “κινητοί” εργαζόμενοι.
Στην Κρήτη, αξιοποιώντας τις τεχνολογίες τηλεματικής που έχουν αναπτυχθεί από το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (Ι.Τ.Ε.), σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κρήτης, την FORTHnet Α.Ε. και την MITOΣ Α.Ε. από το Τεχνολογικό Πάρκο, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού προγράμματος TEMeTEN, έχει δρομολογηθεί και λειτουργεί ένα πιλοτικό σχέδιο δημιουργίας νέων θέσεων τηλε-εργασίας για επισκέπτες στο Τεχνολογικό Πάρκο. Η πρωτοβουλία αυτή αποτελεί καινοτομία σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, όπως ήδη αναγνωρίζεται από μια σειρά αναφορών και δημοσιεύσεων σε περιοδικά και εφημερίδες στη Φιλανδία και πρόσφατα (9/5/99) στη μεγάλης κυκλοφορίας εφημερίδα της Γερμανίας Sud-Deutsche Zeitung. Το σχέδιο αυτό συμβάλει στη δημιουργία νέων θέσεων τηλε-εργασίας σε επιλεγμένες Τουριστικές μονάδες του νησιού. Αυτές προβλέπεται να αποτελέσουν και τα μέλη τού υπό ίδρυση Μεσογειακού club τηλε-εργασίας (Mediterranean Telework Club, MTC) το οποίο θα λειτουργήσει σύντομα. Στο πλαίσιο της προσπάθειας αυτής έγινε την προηγούμενη Τουριστική Περίοδο μια έρευνα αγοράς μεταξύ επισκεπτών τουριστών, της οποίας το πιο σημαντικό αποτέλεσμα ήταν ότι το 68% των ερωτηθέντων δήλωσαν πως θα θεωρούσαν την Κρήτη ως περισσότερο ελκυστικό τόπο διακοπών, αν υπήρχαν στη διάθεση τους υπηρεσίες τηλε-εργασίας μέσω Internet. Επιπροσθέτως, το 63% δήλωσε ότι ευχαρίστως θα παρέτειναν το χρόνο διαμονής τους στην Κρήτη, αν υπήρχαν οι υπηρεσίες αυτές για ένα χρονικό διάστημα (από μερικές ημέρες έως και μερικούς μήνες). Ο αριθμός των χρηστών Internet ξεπερνάει το 10% στις χώρες της Βόρειας και Δυτικής Ευρώπης, που αποτελούν και το μεγαλύτερο μέρος της Ελληνικής τουριστικής αγοράς. Επίσης, η τηλε-εργασία εξαπλώνεται με γοργούς ρυθμούς, χρησιμοποιώντας ως κύριο μέσο τις τηλεπικοινωνίες και το δίκτυο Internet.
Οι άνθρωποι, που χρησιμοποιούν τα μέσα αυτά στην καθημερινή τους εργασία και δραστηριότητα, θα αναζητήσουν τα επικοινωνιακά αυτά μέσα και εργαλεία που τους εξασφαλίζουν την εξ’ αποστάσεως εργασία στους χώρους όπου παραθερίζουν, διατηρώντας έτσι την επαφή με τις εξελίξεις στο επαγγελματικό τους περιβάλλον. Και όταν η διαμονή σε ξενοδοχείο δεν είναι λόγω παραθερισμού αλλά λόγω επαγγελματικού ταξιδιού (συνάντηση ή συνέδριο), η χρήση μεθόδων τηλε-εργασίας είναι ακόμα πιο επιβεβλημένη.
Με υποδομές υπολογιστών και γραφείων μικρής ή μεγάλης κλίμακας, τα ξενοδοχεία – και ιδιαίτερα τα συνεδριακά – μπορούν να δημιουργήσουν χώρους τηλε-εργασίας, προσθέτοντας άλλη μια υπηρεσία στη συνολική τους προσφορά προς τον επισκέπτη. Οι δυνατότητες που παρέχονται σήμερα από τα δίκτυα τηλεπικοινωνιών, το Internet και τις εφαρμογές του διευκολύνουν την εξ΄ αποστάσεως εργασία με πολλαπλούς τρόπους και πρακτικές. Στην Κρήτη, υπάρχει σήμερα η δυνατότητα διασύνδεσης στο Internet μέσω διαφόρων μεθόδων πρόσβασης (τηλεφωνικό δίκτυο, ISDN ή μόνιμα μισθωμένα κυκλώματα υψηλών ταχυτήτων). Το δίκτυο της FORTHnet με 8 σημεία παρουσίας στο νησί, στο πλαίσιο τής συμμετοχής του στο έργο TEMeTeN, παρέχει τη διασύνδεση στα ξενοδοχεία που θα συμμετάσχουν στην πιλοτική λειτουργία. Η συμμετοχή τους προϋποθέτει τη δημιουργία κέντρων τηλε-εργασίας και τη συνεργασία τους κατά την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων χρήσης των υπηρεσιών καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου μέχρι και το τέλος του 1999.
Η δικτυακή υποδομή τηλε-εργασίας είναι η ίδια που απαιτείται και για άλλους σκοπούς πέραν της εργασίας, όπως η ψυχαγωγία, η επικοινωνία και η ενημέρωση (τουριστική και ειδησεογραφική) του επισκέπτη. Η ύπαρξη των νέων αυτών δυνατοτήτων στα ξενοδοχεία τα καθιστά πιο ανταγωνιστικά, ελκυστικά και δημιουργεί συνθήκες που συνδυάζουν τον παραθερισμό και την εργασία, συμβάλλοντας στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και της διάρκειας παραμονής των επισκεπτών. Σίγουρα δε, είναι απολύτως απαραίτητα στοιχεία υποδομής, σε κάθε κέντρο συνεδρίων και επαγγελματικών συναντήσεων. Η σύσταση μιας λογικής ένωσης κέντρων τηλε-εργασίας σε επίπεδο Μεσογείου θα προωθήσει το τουριστικό προϊόν της ευρύτερης περιοχής και θα αναδείξει την ποιοτική διαφορά υπηρεσιών των φορέων που τις παρέχουν. Τα δεδομένα αυτά ανοίγουν νέες προοπτικές για τον τουρισμό της Κρήτης, αφού δίνεται η δυνατότητα στα ξενοδοχεία που θα συμμετάσχουν να παρέχουν υψηλές υπηρεσίες τηλεματικής με μικρό κόστος. Έτσι τελικά προσφέρεται ένα πιο σύγχρονο και ολοκληρωμένο τουριστικό προϊόν, το οποίο και οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε υψηλότερο επίπεδο επισκεπτών καθώς και στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου.
(*) Γ. Κυριακίδης: Αντιπροέδρος Τεχνολογικού Πάρκου Κρήτης
Οκτώβριος 1999