Για τη συνάντηση με τον επόμενο πελάτη είχα πάνω από δύο ώρες. Ήταν κοντά στο Hilton και σκέφτηκα να πάω με τα πόδια. Είχα πολλά χρόνια να περπατήσω την Κηφισίας και τη Βασιλίσσης Σοφίας, κι έστω κι αν δεν μου είχε λείψει, είπα να το κάνω. Δυστυχώς δεν ευτύχησα. Βέβαια κατά καιρούς έπρεπε μα βρεθώ σε ορισμένα σημεία της Βασ. Σοφίας και ομολογώ ότι δεν είχα τις καλύτερες στιγμές με την φρίκη που έχουν ονομάσει αρχιτεκτονική για τα γύρω κτίρια. Τώρα όμως θα μπορούσα να πω ότι η φρίκη έχει γενικευτεί. Πλην όμως η κακογουστιά, το kitch, η αρχοντοχωριατιά, και το γελοίο, είναι γνωστό ότι δεν έχουν τέλος. Άνθρωποι με λεφτά και γενικώς με τα μέσα -παραγωγής και άλλα, αλλά και με τα “μέσα”, με το θράσος της άγνοιας, της αμορφωσιάς, και της ξετσιπωσιάς τους, αισθάνονται Σολωμώντες, Ιουστινιανοί. ή τουλάχιστον μικροί αυτοκράτορες Shah Jahan’s. Στο ανακαινισμένο Hilton είχα και πάλι μερικά χρόνια να μπώ, και κάτι η ζέστη, κάτι ότι ο δολοφόνος τριγυρίζει στον τόπο του εγκλήματος, μπήκα. Είχε ένα μεγάλο ιατρικό συνέδριο. Από επαγγελματική διαστροφή άρχισα την περιήγηση. Οι ετοιμασίες στις αίθουσες, οι πρόβες στις ομιλίες και στα οπτικοακουστικά, οι τελευταίες λεπτομέρειες στα περίπτερα, όλα να είναι στην εντέλεια. Έμεινα να παρακολουθώ. Αφημένος στις σκέψεις μου και στην ευφρόσυνη ατμόσφαιρα που καλλιεργούσε μια τόσο φροντισμένη εκδήλωση, μελετούσα τα περίπτερα, τη σχεδίαση, την κατασκευή, το επικοινωνιακό υλικό. Κάποια στιγμή ακινητοποιήθηκα. Ήμουν σε ένα περίπτερο στα σκαλιά της Τερψιχόρης όπου έπαιζε ένα εταιρικό video. Κόσμος περνούσε ανεβοκατέβαινε τα σκαλιά κι εγώ έμενα να το βλέπω. Με είχε απορροφήσει. Το θέμα βέβαια αβανταδόρικο για κινηματογράφιση – φαρμακοβιομηχανία, μηχανήματα, επιστημονικά εργαστήρια. Αλλά όποιος έφτιαξε το video αυτό ήξερε τι έκανε. Κατ’ αρχήν σε σταματούσε να το δεις. Και από εκεί και πέρα δεν σε άφηνε να φύγεις. Αυτό δεν θέλουμε ως συμμετέχοντες στην έκθεση; Δεν ήταν μόνο τεχνικά σωστό – οι φωτισμοί, η δυναμική του κάδρου, η διαδοχή των πλάνων, οι γωνίες λήψης, τα zoom κι όλα. Είχε συγκεκριμένη σκηνοθετική άποψη και ήξερε πως να την εκφράσει. Δεν ήθελε να εντυπωσιάσει, ήθελε να πουλήσει. Και το πέτυχε. Ευθύβολο, αποτελεσματικό, χωρίς περιττά “εφφέ” και μπιχλιμπίδια. Το κείμενο της εκφώνισης, τίποτα το κοινότυπο και το τετριμμένο. Αυτό που δεν καταλαβαίνει ο κόσμος είναι ότι το κείμενο της εκφώνισης πρέπει υποχρεωτικά να μην μπορεί να σταθεί μόνο του. Να χρειάζεται υποχρεωτικά την εικόνα. Όπως αυτό που δεν χρειάζεται υποχρεωτικά ένα αποτελεσματικό video είναι το μεγάλο budget. Κι αυτό το video ήταν φτιαγμένο σωστά “χωρίς νά κοστίσει”. Αυτή όμως είναι και η μεγάλη πρόκληση για τον επαγγελματία. Το μικρό budget! Εκεί σε θέλω! Τα μεγάλα οινοποιεία του Bordeaux φαίνονται στις “κακές” χρονιές. Ο φοβερός (ελληνικής καταγωγής) George Lois καθιέρωσε το MTV πανεθνικά στις Ηνωμένες Πολιτείες με συνολικό προϋπολογισμό που δεν υπερέβαινε τα 50.000 δολλάρια. Κι είχε και τον Mick Jagger μεταξύ άλλων για πρωταγωνιστή. Γιατί π.χ. για τις τελετές των Ολυμπιακών Αγώνων με όλα τα λεφτά του κόσμου (αρχικός προϋπολογισμός 49.156.000 ευρώ) και με την Jack Morton Worldwide πίσω σου, τα “Αααα!” και τα “Ωωωω!” είναι εξασφαλισμένα (η πλάκα είναι ότι δώσανε (δώσαμε) και 1.300.000 ευρώ δημιουργική αμοιβή!). Μπορεί να στάθηκα εκεί για 60-90 δεύτερα, αλλά ήταν τόσος ο πλούτος των πληροφοριών – και κυρίως των εντυπώσεων, που θα μπορούσα να πω ότι ήμουν για 4-5 λεπτά. Δεν ήθελα να δω περισσότερο, ούτε θέλησα να δω ποιός το είχε κάνει. Είχα πάρει μια γερή δόση ψυχικής ευεξίας κι ήθελα να μείνω με αυτή. Μέσα στην απογοήτευση, στην ερημιά και στο μεγάλο γκρίζο κάποιοι άνθρωποι επιμένουν. Ή τώρα αρχίζουν. Αντίθετοι με την αρπαχτή, τη μιζέρια και την αρλούμπα. Σήμερα πιά το κοινό βλέπει δορυφορικά κανάλια, παίζει XBox, Wii και Playstation 3 – κυριολεκτικά στα δάκτυλα. Έχει DVD’s του Spielberg, του John Woo και των αδελφών Wachowski. Επισκέπτεται το YouTube. Παίρνει podcasts. Έχει αρχίσει να παρακολουθεί προβολές 3D, Omnimax, CGI. Ναί, εδώ! Στην οδό Πειραιώς, στη Συγγρού, στη Θεσσαλονίκη κοντά στη Γεωργική Σχολή. Και οι άνθρωποι αυτοί πηγαίνουν στην παρουσίαση της “Εταιρίας Τους” – ναί, εκεί που έχουν πιστέψει ότι αξίζει να προσφέρουν ίσως ακόμη και τη ψυχή τους. Στην παρουσίαση, στο συνέδριο, στην εκδήλωση που τους έχει ως τιμώμενα πρόσωπα, και πάντως ως αποδέκτες. Κι ο καθένας τους καλείται να παρακολουθήσει μια “εντυπωσιακή” παρουσίαση… PowerPoint!!! Απογοήτευση και κακή εντύπωση. Αλλά και αποτυχία. Μιλάμε για την ανωτερότητα των δικών μας προϊόντων και τη δικαιολογημένα υψηλότερη τιμή τους. Τονίζουμε την προσύλωση της εταιρίας μας στην ποιότητα. Επιχειρηματολογούμε εναντίον της φτηνοδουλειάς και της προχειρότητας. Πετάμε και κανένα “Η ποιότητα δεν κοστίζει!”. Αλλά… με PowerPoint! Τη φτηνή (σε αποτέλεσμα, αλλά πανάκριβη σε κόστος) – την πρόχειρη λύση. Ισχυριζόμαστε ότι το δικό μας – το εμφιαλωμένο κρασί είναι το καλό κι όχι το βαρελίσιο, που κάνει κάποιος μόνος του, αλλά με μια παρουσίαση που την έχουμε κάνει μόνοι μας (Σημ. Με όλο τον σεβασμό στους μερακλήδες και καταρτισμένους οινοπαραγωγούς). Λέμε ότι πρέπει να προτιμούμε το επώνυμο λάδι κι όχι το χύμα από τους πλανόδιους, αλλά για το λανσάρισμα του προϊόντος μας αγοράζουμε “χύμα” παρουσίαση ακριβώς από πλανόδιους. (Το χειρότερο είναι να μην μπορούμε να ξεχωρίσουμε τους πλανόδιους από τους ικανούς επαγγελματίες). Διακηρύσσουμε ότι μόνον ο απολύτως καταρτισμένος και αρμοδίως αδειοδοτημένος επαγγελματίας Ασφαλιστικός – Οικονομικός Σύμβουλος (δηλαδή, ο ασφαλιστής), ξέρει να εντοπίσει τις ανάγκες μας και να μας καλύψει ασφαλιστικά, αλλά την επικοινωνία του Ετήσιου Συνεδρίου Πωλήσεων που έχει ως αποδέκτη τους κορυφαίους ασφαλιστές, την αναθέτουμε “στον δικό μας” που βάζοντας εικόνες στη σειρά σε ένα computer δικαιολογεί (σπαταλάει!) τον μισθό του (και όχι μόνο). Με το να γεμίζω σελίδες με γράμματα και λέξεις με το Word δεν σημαίνει ότι είμαι συγγραφέας, ούτε καν εγγράμματος. Το ίδιο και το Windows Movie Maker, το Premiere και το PowerPoint δεν με κάνουν ειδικό της οπτικοακουστικής επικοινωνίας, μόνο και μόνο επειδή μπορώ να γεμίζω την οθόνη με εικόνες και τα μεγάφωνα με ήχους (αλλοίμονο!). Αλλά και δίχως computer. Ακόμη και χωρίς μολύβι και χαρτί, κάποιοι εξ ίσου άσχετοι (αλλά με λεφτά!) διατυπώνουν τη δική τους “αρχιτεκτονική άποψη” (και στη Βασ. Σοφίας). Kι άμα δείτε τα κτίρια ένα-ένα θα καταλάβετε. Η ζημιά με τις ιδιόχειρες παρουσιάσεις είναι περιορισμένη στο χώρο και στο κοινό τους. Για το κοινό της πόλης όμως η ζημιά στην αισθητική του δημόσιου χώρου είναι και βαθύτερη και αναπαραγόμενη. Η Ποιότητα έχει καθοριστική επίδραση επάνω μας – κυρίως με την απουσία της. Κι ήταν τόση η θετική φόρτιση που πήρα από το video στο ιατρικό συνέδριο, που άντεξα να προσπεράσω τον Δρομέα και το Μέγαρο Μουσικής (με όλα αυτά τα πανιά κρεμασμένα στην πρόσοψή του -μήπως για να το κρύβουν;). Aπλώς σκεπτόμουν, ότι εν τέλει τα λάθη των αρχιτεκτόνων είναι πιό σημαντικά από τα λάθη των γιατρών. Οι γιατροί τα λάθη τους τα θάβουν.
Φεβρουάριος 2008
