Φανταστήκατε ποτέ τον ιδιοκτήτη μιας αυτοκινητοβιομηχανίας να δηλώνει ότι του είναι αδύνατον να παρουσιάσει στο μέλλον ένα περισσότερο βελτιωμένο μοντέλο των αυτοκινήτων που παράγει; Έναν πρωθυπουργό να διατυμπανίζει ότι τίποτα καλύτερο δεν μπορεί να γίνει για τον τόπο; Μήπως τότε έναν εκπαιδευτή στελεχών επιχειρήσεων να φωνάζει δημόσια ότι ο άνθρωπος δεν αλλάζει; Αν όλα τα παραπάνω μοιάζουν να ακυρώνουν το αυτονόητο, εμείς το μόνο για το οποίο μπορούμε να σας διαβεβαιώσουμε είναι το τελευταίο. Τα υπόλοιπα ας μείνουν δίκην υπερβολής για την οικονομία του λόγου. Ερχόμενοι λοιπόν, ως εκπαιδευτές, καθημερινά σε επαφή με έναν τεράστιο αριθμό εκπαιδευομένων στελεχών, έχουμε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο άνθρωπος δεν αλλάζει. Και τότε, φυσικά, το επόμενο ερώτημα που θα σας έρχεται στο νου είναι “και εσείς γιατί υπάρχετε και κυρίως τι διαφορετικό παρέχετε στο HRD”; Εμείς λοιπόν, υπάρχουμε γιατί μπορεί ο άνθρωπος να μην αλλάζει, αλλά κάνει κάτι άλλο που αποτελεί και την πεμπτουσία της πνευματικής του υπόστασης: ο άνθρωπος επιλέγει!
Ο καθένας μας κρύβει μέσα του έναν καλό κι έναν κακό εαυτό, μια θετική και μια αρνητική πλευρά. Ποια από τις δύο όψεις θα φέρει στην επιφάνεια, επαφίεται στη συνείδησή του να το επιλέξει. Κι εδώ ακριβώς εμπλέκεται δραστικά ο “δάσκαλος”. Δικό του έργο είναι να διδάξει και να αποδείξει στον εκπαιδευόμενο ότι πρέπει και μπορεί να επιλέξει το θετικό κομμάτι της υπόστασής του. Να τον καθοδηγήσει, ώστε να βρει τον τρόπο να είναι καλός συνεργάτης, καλός προϊστάμενος, καλός φίλος, καλός γονιός και σύζυγος, κοινώς καλός άνθρωπος και κατά συνέπεια καλός επαγγελματίας.
Όσο λοιπόν κι αν η πληροφορία και η τεχνολογία μοιάζουν να ανασυνθέτουν τα εργασιακά δεδομένα τα τελευταία χρόνια, βάση κα αφετηρία όλων παραμένει ο άνθρωπος. Και μάλιστα ο ρόλος του είναι κρισιμότερος από ποτέ, αφού εκείνος είναι που πρέπει ως άλλος “Δημιουργός” να εμφυσήσει ζωή και πνοή σε επενδύσεις και συστήματα, από εξαιρετικά ως αστρονομικά δαπανηρά και πολύπλοκα. Και εύλογα εδώ μπαίνει το ερώτημα. Πώς θα επηρεαστεί αυτή η ποιότητα του ανθρώπινου δυναμικού θετικά και ανοδικά; Η απάντηση που προκύπτει από την εμπειρία μας είναι μία: “Ανθρωποκεντρική Εκπαίδευση”.
Ο ανθρωποκεντρικής κατεύθυνσης εκπαιδευτής έρχεται για να υπενθυμίσει την τεράστια δύναμη που διαθέτει ο άνθρωπος. Τις ιδιαίτερες, μοναδικές ικανότητες του καθενός που η σκληρή καθημερινότητα δυστυχώς “θάβει” κάτω από χιλιάδες μικροπροβλήματα. Ο ανθρωποκεντρικής κατεύθυνσης εκπαιδευτής πιστεύει στη δύναμη του ανθρώπου και τον ενδυναμώνει, βοηθώντας τον να ξεκαθαρίσει και να πειστεί για το πώς κερδίζει τελικά κανείς στη ζωή. Και κερδίζει όταν βελτιώνει τον εαυτό του καθημερινά.
Η γνώση όμως, όσο πολύτιμη κι αν είναι, δεν έχει αξία ως αυτοσκοπός. Είναι η χρήση της γνώσης που της δίνει αξία. Η ανθρωποκεντρική εκπαίδευση κάνει αυτό ακριβώς: Συνδέει τη γνώση με το ήθος, τις αρχές, το φιλότιμο, το πάθος και πάνω από όλα την αγάπη για τον άνθρωπο. Και αυτήν την εμπλουτισμένη γνώση, η ανθρωποκεντρική εκπαίδευση δείχνει τους τρόπους για να τη μετατρέψει κανείς σε καθημερινή πρακτική.
Κανένα σύστημα και καμιά επιχείρηση δε μπορεί να υπάρξει χωρίς την κινητήρια ανθρώπινη παρουσία. Ιδιαίτερα στις εταιρίες που παρέχουν υπηρεσίες, η επιτυχία κατά κύριο λόγο εξαρτάται και απορρέει από την ποιότητα του ανθρώπινου δυναμικού.
Σαφώς έχει σημασία το προϊόν, βεβαίως είναι απαραίτητη η τήρηση των κανονισμών και των συστημάτων, αλλά τι απ’ αυτά μπορεί να υπάρξει και να αποδώσει αν οι άνθρωποι που καλούνται να τα πραγματοποιήσουν δεν ανταποκρίνονται στο επίπεδο του επαγγελματισμού και της εργασιακής ηθικής που απαιτείται; Αυταπόδεικτος λοιπόν παρουσιάζεται ο κριτικής σημασίας ρόλος της ποιοτικής και διαρκούς εκπαίδευσης των επιχειρήσεων, (“δια βίου εκπαίδευση” Ε.Ε. ) που οφείλει να έχει ως πυρήνα τον παράγοντα άνθρωπο και την προσωπική βελτίωση αυτού.
Μέσα απ’ αυτή τη βελτίωση οδηγούμαστε στην ύπαρξη ανθρώπινου δυναμικού που συνειδητά οικοδομεί την προσωπική του επιτυχία και ευτυχία, σε άμεση συνάρτηση με την επιτυχία, τη διαρκή βελτίωση και την ανοδική πορεία της εταιρίας που το απασχολεί. Η σημασία της λαϊκής μας έκφρασης “σέβομαι το ψωμί που τρώγω” δεν είναι παρά ο απλουστευμένος ορισμός του επαγγελματισμού.
Ας μην εθελοτυφλούμε, κανένας εκπαιδευτής δεν κομίζει γλαύκας ούτε τετραγωνίζει τον κύκλο. Απλώς κάποιοι καταφέρνουν ν’ αγγίξουν το κοινό τους επιτυγχάνοντας αυτό ακριβώς: να του επικοινωνήσουν ότι ο μόνος δρόμος για να προσεγγίσει κανείς την ευτυχία -ζητούμενο όλων μας σ’ αυτή τη ζωή- είναι η ήσυχη και ικανοποιημένη συνείδηση.
Κάνω τη δουλειά μου με τον πλέον καλύτερο τρόπο σημαίνει ήσυχη συνείδηση, αναλαμβάνω τις ευθύνες μου, σημαίνει ήσυχη συνείδηση, σέβομαι τους συναδέλφους μου, σημαίνει ήσυχη συνείδηση, εξυπηρετώ αποτελεσματικά τους πελάτες μου, σημαίνει ήσυχη συνείδηση, προσπαθώ να βελτιώνομαι πάντα, σημαίνει ήσυχη συνείδηση
… κι όλα αυτά αποτελούν το ισχυρό υπόβαθρο των ανθρώπινων ιδιοτήτων πάνω στο οποίο στηρίζεται η επιτυχημένη επιχειρηματική δραστηριότητα.
Στη JMK εφαρμόζουμε το δικό μας ανθρωποκεντρικό σύστημα εκπαίδευσης “ACT” (AnthropoCentric Corporate Training), το οποίο είναι απαύγασμα 25 χρόνων εμπειρίας. Ένα σύστημα που καθημερινά εμπλουτίζουμε με νέα στοιχεία που προκύπτουν από την πολύτιμη επαφή μας με τους “ανθρώπους μας”. Ο άνθρωπος-manager, ο άνθρωπος-στέλεχος, ο άνθρωπος-υπάλληλος, ο άνθρωπος-επαγγελματίας, οι εκπαιδευόμενοί μας δηλαδή, που όσο ψηλά ή χαμηλά κι αν βρίσκονται σε ιεραρχίες και οργανογράμματα έχουν κοινές αγωνίες, φόβους, όνειρα και φιλοδοξίες.
Εμείς βιώνουμε μαζί τους τη συναρπαστική περιπέτεια της ανθρωποκεντρικής γνώσης και καταλήγουμε κάθε φορά στο ίδιο συμπέρασμα: “Systems make things possible, people make things happen”.
(*) Γιάννης Καλογεράκης: Δευθυντής της JMK Ltd – Management Training
Μάρτιος 2007